In 2023 werden in totaal 231 stakeholders geraadpleegd in 15 onderzoeksgebieden (Fig. 1) binnen de MARBEFES- en Marine SABERS-projecten. Gevraagd werd naar hun standpunt met betrekking tot het evenwicht tussen de ecologie, de maatschappij, en de economie in hun mariene kustmilieu, en de eventuele stress die daarop inwerkt. De onderzoeksgebieden waren verdeeld over vijf grote regio’s: Macaronesië, de Middellandse Zee, de Atlantische kust, de Oostzee en het Noordpoolgebied. De belanghebbenden behoorden tot vier grote categorieën, namelijk het algemene publiek en NGO’s, overheden, de industrie en de particuliere sector, en de academische en onderzoeksinstituten.
Een aantal factoren werden door de meeste stakeholders (>50%) in heel Europa als zeer belangrijk ervaren. Deze hadden betrekking op de ecologische omgeving, zoals de natuur en biodiversiteit, de sociaal-economische omgeving, zoals grootschalig toerisme, en de vervuiling.
Hoewel grootschalig toerisme een positieve invloed heeft op de economie, wordt er vaak van uitgegaan dat het een negatieve invloed heeft op de samenleving en de kustontwikkelingen. Daarom moeten de politiek en beleid sterkere regels en voorschriften formuleren om deze druk te beheersen en in evenwicht te brengen, en om alternatieven te vinden via kleinschalig toerisme en diversificatie van activiteiten.
Voor de meeste andere omgevingsfactoren kwam een duidelijke noord-zuidgradiënt naar de voren, waarbij onderscheid gemaakt kon worden naar 1) Macaronesië en de Middellandse Zee (Zuid[1]Europa) vergelijkbaar waren, 2) de Atlantische kust en de Oostzee tamelijk vergelijkbaar waren (Midden-Europa genoemd), en 3) het Noordpoolgebied (Noord-Europa).
In Zuid- en Noord-Europa wordt meer dan in het midden van Europa belang gehecht aan ecologische aspecten, zoals natuurbehoud, beschermde gebieden en iconische of exotische soorten.
Grootschalige economische activiteiten worden in het midden van Europa van groter belang geacht, zoals grootschalige visserij, havenactiviteiten, infrastructuur en transport. Terwijl in het zuiden en noorden van Europa de kleinschalige en lokale economische activiteiten meer worden gewaardeerd, zoals het midden- en kleinbedrijf, het kleinschalige toerisme en de lokale visserij. Ook sociaal-culturele factoren, zoals de maatschappelijke integriteit, worden in het zuiden en noorden van Europa belangrijker geacht dan in het midden van Europa.
In het noorden van Europa wordt de druk door klimaatverandering als belangrijker ervaren dan in de rest van Europa. Een negatieve invloed van de landbouw op andere fa toren, zoals b.v. waterkwaliteit, kwam vooral in de Oostzee op de voorgrond.
De standpunten van de verschillende categorieën stakeholders verschilden nauwelijks van elkaar. Er werd slechts één opmerkelijke uitzondering gevonden: de autoriteiten in Macaronesië hadden vergelijkbare standpunten als die op het vasteland en verschilden duidelijk van de andere stakeholders op die eilanden , alsof deze autoriteiten sterk verbonden zijn, of handelen in overeenstemming met het bestuur van het vasteland (Portugal en Spanje).
Verschillende belanghebbenden gaven aan dat het beheer en de monitoring van de kustzone adequater en consistenter zouden moeten worden. Daartoe moet de samenwerking tussen overheidsinstanties en belanghebbenden verbeteren, waarbij de bestuursorganen en agentschappen meer moeten communiceren en hun coördinatie moeten verbeteren.
